Skip to content

Gimnazjum Polskie

  • W 1921 r. założono towarzystwo kulturalne Macierz Szkolna.
  • Z inicjatywy Macierzy Szkolnej powstała szkoła dla polskiej młodzieży, sfinansowana przez polskie społeczeństwo
  • Było to jedyne polskie gimnazjum w Wolnym Mieście Gdańsku.
  • Szkoła działała w latach 1922 ‒ 1939.
  • Ponieważ część uczniów nie mówiła płynnie po polsku, duży nacisk kładziono na naukę języka polskiego.
  • Dyrektorem był Jan Augustyński. Wielu nauczycieli działało na polu publicystyki. Poziom nauczania w gimnazjum był wysoki.
  • Malarze Bolesław Cybis i Jan Zamoyski wykonali na suficie auli gimnazjum fresk „Niebo Polskie”. Gdy nadeszła wojna hitlerowcy skuli fresk i pokryli go tynkiem.
  • Po wojnie budynek był siedzibą różnych szkół, a także tam mieściło się pierwsze po wojnie kino w Gdańsku.
  • Obecnie budynek należy do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
  • W latach 2017 ‒ 2018 zrekonstruowano fresk. Aula, na której suficie znajduje się fresk, jest otwarta dla zwiedzających.

Wspomnienia i opowieści mieszkańców

  • Przy szkole, w służbowym mieszkaniu, mieszkała pisarka Stanisława Przybyszewska z mężem, który był nauczycielem w Gimnazjum Polskim. Po śmierci męża Przybyszewska mieszkała w drewnianym baraku na dziedzińcu. Mimo starań nie otrzymała posady w szkole. Swój budżet musiała zasilać, zastawiając rzeczy w pobliskim lombardzie.
  • Po wojnie znajdowało się tam kino, gdzie grano takie filmy jak Zakazane Piosenki. Chłopcy z okolicy sprzedawali pod kinem papierosy i gumy do żucia.

Zdjęcia współczesne

⯆ Budynek dawnego Gimnazjum Polskiego.

⯆ Po wojnie było tu kino.

⯆ Kamień ku pamięci pisarki Stanisławy Przybyszewskiej.

⯆ Zrekonstruowany fresk Niebo Polskie na suficie auli dawnego Gimnazjum Polskiego.

⯆ Tablica upamiętniająca założycieli, wychowawców i wychowanków Gimnazjum Polskiego.



Zdjęcia archiwalne

⯆ Powojenne zdjęcie dawnego Polskiego Gimnazjum.